A frustrada iniciativa de repoboación do Monte Pindo medra con formidábel vigor, e reaparece o lirio de monte

Carballo anano abrollando ao
pe dun castiñeiro repoboado

Día do solsticio de verán do 2014, 285 días despois da destrución completa do Monte Pindo, o macizo é un deserto arbóreo. Pero non todo. Hai unha zona, nas inmediacións de San Cibrán, que foi obxecto da intervención dun importante grupo de voluntarios inscritos na iniciativa SOS Monte Pindo que días despois sería bloqueada pola Xunta sen solución de continuidade por amabilidade da xefa do distrito forestal, Sara Romero. Mais precisamente nesa zona o panorama comeza a semellar ben distinto ao resto do monte.

A pesar de que a intervención tivera lugar en plena seca, boa parte da plantación xurdida do xeneroso esforzo do voluntariado saiu adiante con formidábel vigor, e por iso en San Cibrán os carballos, castiñeiros e ameneiros sementados por milleiros abrollan por doquier, e o que eran delicados plantóns cun par de follas xa son robustos proxectos de árbores de entre 10 e 15 centímetros.

O carballo anano loita pola supervivencia
Asi mesmo, de xeito absolutamente natural o carballo anano (Quercus lusitanica Lam) aproveita o seu carácter pirófito para recolonizar por milleiros o terreo que o lume lle arrebatou, mais non sen oposición. Nas zonas máis baixas e humanizadas destas ladeiras atopa a competencia cerril do eucalipto, cuxos rebrotes xa superan o metro e en breve serán un problema serio para a poboación do carballo anano, e nas zonas altas erosionadas é o toxo quen recoloniza máis rápidamente pechandolle tamén a porta. É nas zonas con obstáculos (ao redor de pedras e madeira derrubada) onde este carballo autóctono único en Galiza consegue asentarse mellor. Curiosamente, estase asociando tamén aos castiñeiros deixados polos voluntarios: en moitos sitios nos que non había nada, grazas ao voluntariado agora hai un novo castiñeiro e ademais un novo carballo anano, especie vulnerábel. Preguntaremos aos expertos a explicación desta simbiose.

Último informe de SOS Monte Pindo
antes de ser paralizado pola Xunta

Pola contra, nos terreos nos que a Xunta presume de actuacións a fotografía segue a ser a da devastación dunha paisaxe semidesértica, e mesmo incómoda de transitar como puideron comprobar esta fin de semana os sendeiristas que participaron na Romaría dos Muiños de Caldebarcos, que comprobaron nas súas carnes o difícil que é andar por onde a Xunta pasou, e a onde nunca volveu.

San Cibrán convírtese deste xeito nun laboratorio da esperanza, na vitoria absoluta da iniciativa popular contra os corsés burocráticos que negan ao pobo as súas arelas e mesmo ameazan con sancionar o esforzo dos bos e xenerosos que dicía Pondal, e que aquí luxaron as mans e as almas do negro chapapote da morte do noso medio natural. Por certo, San Cibrán é o lugar onde o verde da vida reemprazou por primeira vez o negro da morte despois do lume.

Reaparece o lirio de monte por primeira vez desde o lume

Fotografía: Roi Carballal (CC BY-SA)

O lirio de monte (Iris boissieri), esa fermosísima flor en risco crítico de extinción a nivel mundial que atopáramos no Monte Pindo só semanas antes do lume despois de anos sen novas dela, volveu ser atopada esta fin de semana por outro amante do Monte Pindo, Roi Carballal, que apurou a comunicarnos a boa nova, colgada tamén na páxina biodiversidade.eu. O máís abraiante deste descubrimento é que se dou nunha zona onde nunca antes fora documentada a presenza desta especie. Está claro que despois de moitos meses de desazón e rabia, o Olimpo Celta reservou o magnífico evento do Solsticio de verán para darnos as boas novas que tanto agardamos.