27/01/14

Monte Pindo denuncia á Xunta ante o Valedor do Pobo por negarse a informar sobre o lume do Olimpo Celta e os investimentos nese espazo

A Xunta pode estar vulnerando lexislación europea, española e galega en materia de información sobre o medio ambiente
Rosa Quintana, conselleira de Medio Rural (Fonte)
Cúmprense dous meses desde que Monte Pindo Parque Natural presentou no rexistro xeral da Xunta de Galicia unha solicitude de información á Consellería do Medio Rural e do Mar sobre o custe do operativo de extinción do lume declarado o 11 de setembro no Olimpo Celta, e canto dese diñeiro se entregou a empresas privadas. Ademais preguntouse polos cartos se teñen investido neste espazo nos tres anos anteriores, desde a precisa data en que un colectivo veciñal naceu para esixir protección e investimentos no espazo e, no caso de haber algún, cales foron as actuacións a cargo deses cartos.

Copia do escrito
Nin unha cousa nin a outra: a Xunta da a calada por resposta, incurrindo nunha posíbel vulneración das lexislacións europea (Directiva 2003/4/CE), española (Lei 38/1995 e Lei 27/2006) e galega (Lei 1/1995) que regulan o dereito de acceso á información sobre o medio ambiente, o que xa foi posto en coñecemento do Valedor do Pobo José Julio Fernández Rodríguez para que ampare os dereitos dos veciños no que consideramos unha actuación lesiva por parte da Xunta, obrigando á Xunta a facilitar a información requerida.

Moito nos tememos que á Xunta non lles interesa dar a coñecer estes datos porque resumen o verdadeiro fracaso da xestión forestal e medioambiental do goberno galego, que leva anos substituindo as políticas continuadas de prevención por inxentes gastos en operativos de extinción que recae en empresas privadas, favorecendo o monocultivo de eucaliptos e deixando en todo caso nun último plano a atención das problemáticas propias dos espazos naturais que lle corresponde xestionar.

O Valedor admite a denuncia a trámite (actualización a 4 de febreiro de 2014)
A Asociación Monte Pindo Parque Natural vén de recibir un escrito do Valedor polo cal anuncia a admisión a trámite da denuncia contra Medio Rural e a iniciación inmediata das accións pertinentes por entender que reunía todos os requisitos formais.

20/01/14

O Monte Pindo ten máis hábitats prioritarios a protexer que calquera parque natural galego

A Xunta insiste en que esta flor (en risco crítico
de extinción) desapareceu do Monte Pindo para evitar
que supoña un valor engadido a este espazo,
a pesar de que a atopamos o verán pasado.
O absurdo da negativa da Xunta para negarse a converter o Olimpo Celta en Parque Natural, e sobre todo o seu total menosprezo polos valores naturais que na nosa opinión xustifican esa declaración quedan totalmente en evidencia á vista do dato de que o Lugar de Interese Comunitario Carnota - Monte Pindo conta con máis hábitats prioritarios recollidos na Directiva 92/43/CEE da Unión Europea que calquera dos parques naturais existentes, que calquera dos outros candidatos a facerse con esa figura, e incluso que único Parque Nacional da nosa comunidade, o arquicoñecido das Illas Cies.

Asi, a área de influencia do macizo carnotán inclúe un total de 40 espazos que cumplen esas características, dos cales 17 (relacionados ao final deste artigo) están dentro da delimitación do espazo virxe do Monte Pindo proposto para esa figura, que lembramos inclúe só o territorio público do Concello de Carnota e da Comunidade de Montes de Caldebarcos, ambas entidades favorábeis a esta declaración, aínda que a proposta tamén se abrirá a outros espazos circundantes e aos particulares que queiran incluír as súas propiedades colindantes no Parque Natural para aproveitarse dos grandes beneficios desa figura de protección.

Asi, a clasificación dos parques naturais galegos (incluíndo os candidatos máis firmes a selo no futuro próximo) en función do número de hábitats prioritarios por cada LIC queda como segue:
  1. LIC Carnota - Monte Pindo (Candidato a Parque Natural) 40
  2. LIC Os Ancares - O Courel (Candidato a Parque Natural) 37
  3. LIC Corrubedo (Parque Natural) 35
  4. LIC Macizo Central (inclúe o Parque Natural do Invernadeiro) 30
  5. LIC Baixa Limia (Parque Natural) 26
  6. LIC Illas Cíes (Parque Nacional) 23
  7. LIC Fragas do Eume (Parque Natural) 22
  8. LIC As Catedrais (Candidato a Parque Natural) 21
  9. LIC Serra da Enciña da Lastra (Parque Natural) 18
  10. LIC Monte Aloia (Parque Natural) 11
Este dato aínda cobra máis relevancia se atendemos á relación de hábitats prioritarios coa superficie de cada un deses espazos LIC, pois o macizo carnotán ten máis hábitats protexidos por hectárea que catro dos parques naturais que xa existen na nosa comunidade.

Esta é a realidade dun espazo natural que para a Xunta non é prioritario, aínda ignorando o dato de que no ano 1917 foi proposto xa non a ser Parque Natural, senón a ser Parque Nacional.

A superficie tampouco é un inconvinte
A pesar que en determinadas etapas deste conflito a Xunta aludiu á "escasa" superficie para declarar un parque natural en Carnota, non existe nin un só vericueto da lexislación actual que sirva para negarlle a ningún espazo natural determinada catalogación en función da súa superficie. Pero aínda que existise, en que situación quedaría o Olimpo Celta?

Tirando a grosso modo unha delimitación que collera as aproximadamente 2.000 hectáreas que podemos considerar completamente virxes (sen incluir as marismas de Carnota polo sur, nada alén do río Xallas polo norte, ningún núcleo poboado, actividade industrial e sen sequera atravesar ningunha pista asfaltada) o Monte Pindo situaríase no top 5 dos parques naturais galegos, superando tamén ao Parque Nacional das Illas Atlánticas.
  1. Parque Natural Baixa Limia - Serra do Xurés 20.920,00 hectáreas
  2. Parque Natural Fragas do Eume 9.125,65 hectáreas
  3. Parque Natural O Invernadeiro 5.722,00 hectáreas
  4. Parque Natural Serra da Enciña da Lastra 3.151,67 hectáreas
  5. Parque Natural Monte Pindo 2.000,00  hectáreas
  6. Parque Nacional Illas Atlánticas de Galicia 1.194,80 hectáreas
  7. Parque Natural Corrubedo 996,25 hectáreas
  8. Parque Natural Monte Aloia 746,29 hectáreas

Carnota, concello costeiro con máis superficie protexida
Outro dato que incluso a Xunta recoñece é que Carnota é o concello costeiro galego con máis porcentaxe da superficie municipal protexida con algunha figura ambiental. Sen embargo, actualmente a súa veciñanza non está sendo compensada económica nin socialmente por esta figura, co cal entre a poboación cunde a lóxica sensación de que este tipo de medidas de protección se deciden desde fóra e para que xente de fóra veña a explorar as nosas paisaxes nas vacacións, mentras a xente de aqui vese obrigada a coller a maleta por falta de oportunidades. O parque natural suporía para Carnota entrar no reparto duns 2,2 millóns de euros anuais con outros seis espazos do noso País, incrementaría a prioridade presupostaria de toda a zona e permitiría desenvolver numerosas iniciativas de emprendemento na zona para aproveitar a atraínte marca do Parque Natural.

Non sería iso facer xustiza con quen no seu día resistiu a presión urbanística e dos macroproxectos industriais e fixo o correcto para coidar e protexer a súa natureza e territorio? Para a Xunta non, á vista de como discrimina precisamente a un deses concellos mentras inviste inxentes sumas de cartos en proxectos que exterminan literalmente o medio ambiente.

A vella excusa dos problemas económicos desmorónase á vista dos datos reais
Cando todo o anterior queda en entredito, a mítica excusa do mal momento económico é o cravo ardendo que lle queda á Xunta de Galicia para negarse a declarar o Parque Natural do Monte Pindo. Pero que pode haber de certo niso?

A resposta é contundente: Nada. A Xunta nunca deu ningún dato do que lle custaría protexer o Olimpo Celta, pero si sabemos que os parques naturais de todo o estado español levan de media cada ano 26 euros por hectárea. Isto permitiu a creación dunha media de 11 postos de traballo por cada Parque Natural.

Pero de canto estaríamos falando no Monte Pindo? Respectando escrupulosamente a media española de gasto por hectárea, o Parque Natural do Monte Pindo suporíalle á Xunta un investimento total de... 39.000€ anuais!

En serio a Xunta trata de convencernos de que non ten 6,5 millóns das antigas pesetas para dedicarllo a un dos espazos naturais máis valiosos do País que lle corresponde xestionar, contribuir ao relanzamento da economía local e satisfacer unha vella demanda cidadá, pero si pode ter dispoñibilizar de inmediato case un millón de euros para encargar un informe técnico do que custará restaurar o recentemente destruido santuario da Barca en Muxía, propiedade e xestionada pola Igrexa católica? Non podemos aspirar a lograr da Xunta un investimento anual semellante ao gasto que supoñen algúns asesores, pero si poden permitirse dilapidar en menos dunha semana varios millóns de euros nun operativo de extinción de incendios que non serviu para salvar nin un metro cadrado do espazo natural?

Por certo, a Xunta non contestou aínda ás nosas preguntas sobre canto gastou no Monte Pindo desde o ano 2010 (en que nace a reivindicación veciñal polo Parque Natural) nin tampouco revelou canto custou apagar o lume que o pasado verán rematou destruindo o Monte Pindo. Está claro que algo teñen que agochar, e que saben que a calculadora pode ser tremendamente cruel nestes casos con quen presumía de politica de xestión de incendios baseada unicamente na súa extinción. Tanto lles vai en ocultar estes datos que están dispostos a incurrir no delito que supón negar información de carácter ambiental solicitada ao amparo da lexislación europea (Directiva 2003/4/CE), española (Lei 38/1995 e Lei 27/2006) e galega (Lei 1/1995), circunstancias que esta semana van ser postas en coñecemento do Valedor do Pobo.

Temos máis hábitats prioritarios que ninguén e máis superficie municipal protexida que ninguén, pero recibimos menos investimentos que ninguén. Algo cheira a podre na xestión ambiental deste país e a Asociación Monte Pindo Parque Natural está disposta a airealo.

Hábitats protexidos pola Directiva 92/43/CEE no Olimpo Celta
  1. 4020* Brezais húmidos atlánticos de Erica ciliaris 
  2. 4030 Brezais secos europeos
  3. 7140 Mires de transición (Tremedales)
  4. 8230 Rochedos silíceos con vexetación pioneira do Sedo-Scleranthion ou do Sedo albi-Veronicion dillenii
  5. 9230 Carballeiras galaico-portuguesas con Quercus robur y Quercus pyrenaica
  6. 3260 Ríos, de pisos de planicie a montano con vexetación de Ranunculion fluitantis e de Callitricho-Batrachión
  7. 6220* Zonas subestépicas de gramíneas e anuais do Thero-Brachypodietea
  8. 6410 Prados-xunqueiras con Molinia caerulea sobre chans húmidos gran parte do ano
  9. 6430 Megaforbios eutrofos higrófilos das orlas de chaira e dos pisos montano a alpino
  10. 6510 Prados de sega de montaña (Arrhenatherion)
  11. 7110* Turbeiras elevadas activas (*)
  12. 7150 Depresións en substratos turbosos do Rhynchosporium
  13. 8130 Desprendementos rochosos occidentais e termófilos
  14. 8220 Pendentes rochosas silíceas con vexetación casmofítica
  15. 8310 Covas non explotadas polo turismo
  16. 91E0* Bosques aluviais arbóreos e arborescentes de cursos xeralmente altos e medios, dominados ou codominados por ameneiros (Alnus glutinosa), freixos de montaña (Fraxinus excelsior), bidueiros (Betula alba o B. pendula), abeleiras (Corylus avellana) o chopos negros (Populus nigra) (*)
  17. 5230* Matogueiras arborescentes de Laurus nobilis

13/01/14

A revista Interviú denuncia a destrución do Monte Pindo e a corrupción xeralizada na CMATI

O monte sacro que para a Xunta de Galicia non é prioritario, cada vez axita máis conciencias a nivel nacional e internacional. A coñecida revista Interviú ofrece esta semana na súa edición nº 1.968 unha extensa reportaxe central a 6 páxinas (páxinas 44 a 49) titulada "La rebelión del Monte Pindo" sobre a catástrofe que vimos de vivir no Olimpo Celta, da que ofreceu un breve anticipo na súa páxina web. A edición en papel estará nos quioscos toda a semana.

As páxinas centrais da revista ofrecen un "póster" da Marcha Verde
A reportaxe asinada pola xornalista Rebeca Hortigüela, (e que conta con numerosas fotografías do noso socio e veciño Juan Louro), ademais de explicar ao detalle o tortuoso proceso desde que en 2010 naceu a reivindicación veciñal pedindo atención para o macizo ata que en setembro do 2013 viuse destruido ante a absoluta falta de protección, a reportaxe ameaza tamén con causar un verdadeiro terremoto na Xunta ao relacionar a inacción da administración neste gravísimo episodio coa corrupción presente na Consellería de Medio Ambiente, e onde ata o incendio a cadea de responsábeis directos sobre a xestión do Monte Pindo, desde o xefe de servizo ata o mesmísimo Conselleiro, están ou estiveron imputados por gravísimos delitos relacionados co medio ambiente.

O subdirector xeral desertou a Colombia durante o lume
A Xunta elude explicar esta foto do
Subdirector en Bogotá con EOSA
Capítulo aparte merece a actuación de Rogelio Fernández, subdirector xeral de Espazos Naturais. Este señor, responsábel directo sobre ese espazo, decidiu abandonar o seu posto e emprender unha polémica viaxe "vacacional" a Bogotá en pleno incendio do Monte Pindo, ou iso contestou a Xunta ante as sospeitas do ecoloxismo. Sen embargo, ao longo desa viaxe Rogelio Fernández apareceu en Colombia pronunciando unha conferencia sobre os espazos naturais españois (parte dos cales nese momento seguían ardendo, entre eles o Monte Pindo), cousa que nunca fixera antes en Galiza.

Aínda é máis grave: Rogelio Fernández aparece nunha das fotos dese acto acompañado por directivos da empresa EOSA, que resulta ser unha contrata da propia Consellería de Medio Ambiente. Esa relación mercantil tamén está salpicada de sospeitas de ilegalidade, pois EOSA desenvolve a súa actividade dentro da propia Consellería, atende un teléfono oficial da mesma e os contratos que a Xunta alega que mantén con dita sociedade son totalmente insuficientes para manter esta actividade durante os como mínimo tres anos que leva traballando nas dependencias da Consellería en San Lázaro. Todo isto pode insinuar que en realidade Rogelio Fernández abandonou o seu posto nun momento crítico para participar nos negocios dunha empresa privada.

O voluntariado civil choca coa mafia forestal
A instrución do Caso Maceiras mantén
20 imputacións, varias delas na Xunta
Asi mesmo Interviu sinalou un posíbel vencello entre a paralización forzosa do proxecto SOS Monte Pindo e outro episodio lamentábel da xestión forestal galega: o caso Maceiras (ou Operación Forest) destapado por FRUGA no que unha empresa privada vimiancesa (Medioambiente Maceiras SA) recibía subvencións multimillonarias por repoboacións forestais que non se facían ou facíanse sen coñecemento dos propietarios das terras e ata falecidos. Por este expediente foron imputados varios funcionarios da Xunta por certificar en falso esas operacións, entre eles precisamente a persoa que mandou parar o voluntariado civil do Monte Pindo coa ameaza de sancións.

A Asociación Monte Pindo Parque Natural está a estudar o alcance das informacións recén publicadas e non descarta poñelas en coñecemento da Fiscalía por se puideran ser constitutivas de delitos económicos e contra o medio ambiente.

09/01/14

Esgotada a vía do diálogo coa Xunta sobre o futuro do Monte Pindo

Verónica Tellado súmase á lista de políticos
do PP que dan a espalda ao Olimpo Celta
Onte produciuse a que posibelmente sexa a última reunión co actual goberno da Xunta de Galicia para valorar o futuro do Monte Pindo e tratar a súa declaración coa única figura de protección democrática, participativa e que obriga a comprometer investimentos e contratacións de personal: o parque natural.

Á xuntanza, desenvolta na mañá de onte no edificio da Consellería de Medio Ambiente en San Lázaro (Compostela), acudiu unha ampla representación científica e social composta por Xil Caamaño (presidente da nosa entidade), Ramón Noceda (alcalde de Carnota), Xoán Ramón Vidal Romaní (presidente do Instituto Universitario de Xeoloxía), Javier Amigo (profesor de Botánica da USC) e Fins Eirexas (secretario executivo de ADEGA), e coas ausencias a última hora de Serafín González (presidente da Sociedade Galega de Historia Natural) e de César Cambeiro (Comunidade de Montes Veciñais de Caldebarcos) por motivos laborais.

O obxectivo da xuntanza, solicitada hai máis dun ano pola nosa Asociación e finalmente convocada pola nova directora xeral de Conservación da Natureza, Verónica Tellado Barcia, non era outro que o de pedirlle á Xunta de Galicia de que movera peza e iniciara dunha vez por todas a tramitación do primeiro Parque Natural da Costa da Morte case dous anos despois da última reunión mantida co propio Conselleiro Agustín Hernández. Malia que a súa postura parecía receptiva, o posterior transcurso dos acontecementos demostrou que a única pretensión era a de quitarse de enriba aos veciños que lle pedían desde hai tres anos que actuara ante a ameaza acuciante á que estaba submetido o Monte Pindo polo seu estado evidente de abandono, o que finalmente provocou que o pasado mes de setembro un incendio intencionado arrasara por completo cos seus valores naturais.

O Pindo non está entre as súas prioridades
Alvarizas en San Cibrán tras do lume
Malia que o conxunto dos representantes sociais e científicos presentes na reunión expuxeron detidamente os valores xeoloxicos, naturais, arqueolóxicos, económicos, sociais... que xustifican esta iniciativa asi coma os seus incontestábeis beneficios, a actitude da nova directora xeral foi aínda peor que a dos seus antecesores: pechounos a porta nas narices, cunha pasividade e total falta de interese polo Olimpo Celta que nunca antes demostrara tan abertamente ningún alto mandatario da Xunta, pois cando menos trataban de simular interese e preocupación polo devir dun dos espazos naturais galegos máis valiosos e coñecidos. Chegou a afirmar que aínda que tivera na man a aprobación dun parque natural nesta lexislatura non sería o Monte Pindo, asi como que o Olimpo Celta non está entre as súas prioridades. Nin sequera se molestou en ofrecer algunha alternativa nin en preguntar pola restauración ecolóxica que estábamos desenvolvendo e que veñen de paralizar coa ameaza de multas.

A Asociación só pode entender que Verónica Tellado acudiu a esta reunión por cubrir o expediente e coa negativa totalmente decidida antes mesmo de comezar, seguindo un guión probabelmente imposto polos seus compañeiros de partido. Pero sexa como sexa, o que non nos cabe na cabeza é que por enriba demostre un nivel tan descarado de desprezo e desinterese por un espazo natural valiosisimo -aínda que non o saiba- que lle corresponde xestionar e que acaba de ser destruido nun brutal incendio. Cando menos podía amosar un mínimo de respecto por quen sen ter responsabilidade directa na xestión dun monte público desenvolve un traballo abnegado na súa defensa e por propoñer iniciativas en positivo, sen pedir un só euro por facelo.

É ben certo que este desinterese é xeralizado na Xunta, aínda que por esta persoa ser tan nova no posto albergábamos certas esperanzas dun cambio de actitude con respecto á dos seus compañeiros do PP na Xunta que levan desde setembro sen nomear unha soa vez as palabras "Carnota" e "Pindo" nas súas notas de prensa. Desgrazadamente hoxe é obvio que non é asi, Verónica Tellado é unha disciplinada recluta máis e non habendo máis altos cargos dispostos a facer algo polo Olimpo Celta, damos por pechada a vía do dilálogo co goberno galego mentras non se produza unha renovación total de caras e sobre todo de ideas na Xunta de Galicia.

Mentras tanto obraremos baixo os valores da autoorganización, a mobilización e, de ser necesario, a desobediencia. O que non decaerá baixo ningún concepto é o convencemento de que antes ou despois, pese a quen lle pese e caia quen caia, o Monte Pindo será parque natural e a súa veciñanza poderá por fin disfrutar dos beneficios dunha figura de protección que no estado español supón a creación dunha media de 11 postos de traballo directos por parque e 26 euros de investimento anual por hectárea (2.2 millóns de euros a repartir entre os 6 parques naturais galegos en 2013).

07/01/14

O agasallo de moda nestas festas foi... unha árbore no Monte Pindo

Coma @crismarcosgc, algúns usuarios das redes sociais
 decidiron agasallar dun xeito ben distinto a un ser querido
Cando creamos a Tenda Monte Pindo, decidimos darlle á xente a oportunidade de colaborar na restauración ecolóxica do Olimpo Celta, mediante o donativo dun carballo ou un castiñeiro no mítico espazo natural arrasado por un terríbel incendio o pasado mes de setembro.

O que nunca se nos pasaría pola cabeza é que precisamente ese fose con diferenza o artigo da tenda online máis prezado polos nosos visitantes, e incluso que se convertese nunha especie de agasallo de moda nas pasadas datas festivas, sen dúbida debido ao prezo simbólico dun euro que supón este xesto, pero tamén á inmensa xenerosidade dun pobo disposto a axudar a salvar o seu monte nun tempo especialmente difícil no socio-económico.

A día de hoxe a Asociación Monte Pindo Parque Natural leva recadado por este concepto uns 190 euros de 35 persoas, que por suposto se destinarán integramente á repoboación do Olimpo Celta con árbores autóctonas unha vez que se superen os escollos impostos pola administración autonómica ao proxecto SOS Monte Pindo. Ata a data da infame paralisación forzosa o voluntariado xa levaba plantados neste espazo arredor de 2.500 castiñeiros e 1.050 carballos, asi coma -en menor medida- érbedos, ameneiros, bidueiros, freixos, loureiros ou capudres, todos eles procedentes de bosques naturais do entorno a excepción das árbores certificadas xeneticamente que nos donou o IIAG-CSIC en virtude do convenio de colaboración asinado recentemente.

A plataforma Agasallo.eu tamén axuda ao Olimpo Celta
Outra boa noticia foi a oferta de colaboración feita por Agasallo.eu, unha innovadora plataforma en Internet promovida pola CTNL que pretende proporcionar alternativas para facer agasallos en galego. Os responsábeis desta plataforma comunicáronse con nós para integrar desinteresadamente varios dos artigos da tenda e contribuir deste xeito á recuperación do Olimpo Celta. Os artigos elixidos son o Medallón das Sete Pitas, a Ra de San Antón e por suposto o carballo ou castiñeiro no Olimpo Celta.
A eles queremos agradecerlle a súa xenerosidade e por suposto desexarlle a mellor das sortes co seu novo -e necesario- proxecto.