O río Xallas, desbocado, devolve ao Cadoiro imaxes máis propias de hai dous séculos

O Cadoiro, hai uns minutos. Foto: Juan Louro

A natureza sempre acaba por reclamar o que é seu. O último treito do río Xallas ao pasar polo Monte Pindo, famoso desde hai séculos no mundo enteiro por ser o único de Europa que desauga en fervenza sobre o Océano Atlántico, recupera o seu caudal grazas ás intensas choivas e escorrentías dos últimos días, que obrigaron a que a central hidroeléctrica que zuga os seus kilovatios de potencia desde hai máis dun século tivese que deixalo ceibo ante a ameaza de que a crecida do caudal estragara as instalacións da antiga Hidroeléctrica do Pindo, hoxe Ferroatlántica.

Foto: Juan Louro

Resulta certamente abraiante a imaxe da auga bruando monte abaixo ata esmagarse con virulencia contra as paredes pétreas do canón que a propia auga arou ao cabo de millóns de anos a través do Monte Pindo despois de ducias de metros de caída libre no punto coñecido coma Cadoiro do Xallas ou do Pindo (pronunciado na voz popular Coaduiro) desde os tempos do Padre Sarmiento, malia que en tempos máis recentes fose rebautizada coma Fervenza do Ézaro. O "progreso" privounos de poder disfrutar en calquera momento da privilexiada estampa que estudosos da natureza viñan buscando desde hai centos de anos, para o que percorrían de ser preciso milleiros de quilómetros de distancia.

Video: Ezaro.com

Alarmante incremento das incursións ilegais de motos no Monte Pindo

Desgrazadamente esta imaxe volve a estar de actualidade.

A Asociación Monte Pindo Parque Natural quere denunciar publicamente as continuadas incursións de vehículos a motor polo Monte Pindo. Trátase principalmente de motos off-road que ascenden polo lugar do Fieiro desbastando as pedras que se atopan ao seu paso e que están a desfacer completamente os camiños que tanto nos esforzamos por recuperar e manter limpos: nalgúns casos atopámonos xa con auténticas zanxas de máis dun metro de profundidade, difíciles de sortear ata polos sendeiristas que pretenden disfrutar deste espazo natural que os nosos antergos tiñan polo seu monte sacro.

Ademais de constituir un importante perxuízo para a recuperación natural da biodiversidade deste monte tan degradado e abandonado nas últimas décadas, a presenza continuada de vehículos de motor supón un importante factor de incendio e tamén un risco para a vida e a saúde dos propios aficionados, expostos a sufrir todo tipo de accidentes nun entorno practicamente inaccesíbel non sendo con medios de rescate aéreos, como ten pasado en repetidas ocasións.

Aspecto actual dalgúns camiños que nos
esforzamos en manter limpos e coidados 

Ata agora mantivemos unha actitude dialogante cos aficionados, aos que se lles lembra que a prohibición é expresa e que ademais existen miles de sitios onde poder espallar esta disciplina sen invadir un espazo natural virxe que conta con máis de 30 especies protexidas. Esta boa relación pareceu manterse durante bastante tempo, e as incursións de vehículos de motor chegaron a ser anecdóticas, e aínda neses casos limitámonos a presentar a denuncia ante o SEPRONA sen identificar aos infractores.

Desgrazadamente esta semana recibimos un aviso de que esta práctica volve a estar totalmente de moda, o que deixa completamente evidente que ningunha autoridade está a actuar neste ámbito, aínda que sexa de xeito puramente disuasorio. É por iso que nos vemos na obriga de esixir tanto aos clubes como aos particulares que cesen inmediatamente estas incursións, ou ben no futuro deberemos comezar a esixir ás autoridades que cumplan co seu deber na zona, mesmo no referente a sancións.

O aspecto legal
A primeira norma que veta expresamente o trafego libre de vehículos a motor polos montes data de hai xa unha década coa aprobación no eido estatal da Ley 43/2003 de montes.

A Xunta de Galiza foi máis alá e incorporou o pasado verán esta norma ao seu propio regulamento prohibindo con carácter xeral a circulación de vehículos a motor tanto polo medio do monte como polas pistas forestais fóra da rede oficial de estradas, marcando iso si determinadas excepcións cando se trate de camiños que presten acceso a fincas e vivendas, vehículos de extinción ou de xestión forestal, e "abranda" a lei estatal no caso das persoas que conten con permiso de caza ou pesca.

Deste xeito rematouse en Galiza, polo menos sobre o papel, coa circulación libre e cada vez máis habitual de quads, todoterreos ou motos de enduro polos nosos montes, exceptuando as prácticas deportivas autorizadas expresa e excepcionalmente pola Administración nacional.

Instantes previos ao III Trial Concello de Carnota. Fonte: QPC

A Asociación Monte Pindo Parque Natural concorda coa celebración de actividades deportivas a motor sempre e cando se fagan con escrupuloso respecto coa legalidade, nun entorno controlado e cos permisos necesarios, como se ven desenvolvendo no noso concello coa celebración do exitoso Campionato Concello de Carnota de Trial, organizado polo Club Motociclista de Teo e puntuábel para o campionato galego.

Neste senso estamos totalmente abertos ao diálogo con todo tipo de colectivos motociclistas e tamén con afeccionados a esta disciplina na comunidade local, pois entendemos que a nosa función debe ser a didáctica e non a de ser unha especie de "policías do monte", salvo que directamente haxa quen sendo coñecedor da situación decida seguir facendo caso omiso e actuando coma se este monte mítico de todos sexa un simple circuito de usar e tirar para algún.

Artigo 98.2 da Lei 7/2012, do 28 de xuño, de montes de Galicia.
2. A circulación con vehículos de motor por pistas forestais que non sexan de uso público ou situadas fóra da rede de estradas quedará limitada:
a) Ás servidumes de paso a que houber lugar, e non se poderá facer en actitude de condución deportiva.
b) Á xestión agroforestal, incluída a actividade cinexética e piscícola.
c) Aos labores de vixilancia e extinción das administracións públicas competentes.
Queda prohibida a circulación motorizada campo a través, por sendeiros, por devasas ou por vías de saca de madeira, agás para aqueles vehículos vinculados á xestión agroforestal, incluída a actividade cinexética e piscícola, á prevención e defensa contra incendios forestais, aos labores de vixilancia e tutela propios das administracións públicas e aos eventos e ás actividades que fosen autorizados pola Administración forestal consonte o artigo 88 desta lei.

Artigo 127 da Lei 7/2012, do 28 de xuño, de montes de Galicia, polo que se sanciona:

• A realización de actos no monte, incluídos os deportivos de motor, que comporten unha afluencia de público indeterminada ou extraordinaria, ou de actividades relacionadas co tránsito motorizado, sen estaren recollidos nun instrumento de ordenación ou de xestión forestal ou sen contar coa preceptiva autorización nos termos sinalados no artigo 88 desta lei.
• (...) 1. A circulación con vehículos de motor por pistas forestais que estean debidamente sinalizadas e que non sexan de uso público ou estean situadas fóra da rede de estradas e non formen parte das servidumes de paso, cando esta non se faga consonte as limitacións ou a autorización requiridas nos artigos 98.2 e 88.
• (...) 2. A circulación motorizada campo a través, por sendeiros, por devasas ou por vías de saca de madeira, agás para aqueles vehículos vinculados á xestión agroforestal, prevención e defensa contra incendios forestais, aos labores de vixilancia e tutela propios das administracións públicas e aos eventos e ás actividades que fosen autorizados pola Administración forestal consonte o artigo 88.

A comisión de calquera destas faltas, algunhas delas tipificadas coma moi graves, están sancionadas coa obriga de reparar os danos causados, indemnizar polos danos non reparábeis, ademais dunha sanción económica ou penal.

Un poemario dedicado ao Monte Pindo gaña o certame de poesía do concello de Negreira

Rafael Lema con parte do xurado. Fonte: A Nosa Costa

O escritor camariñán Rafael Lema Mouzo levou novamente o Olimpo Celta ata o máis alto, tras facerse co I Premio Xosé M. López Ardeiro, certame de poesía organizado polo Concello de Negreira. O poemario "Alturas do Monte Pindo" resultou gañador por decisión unánime do xurado conformado por Xulio López Valcarcel, Miguel Anxo Fernán Vello, Xosé Antón Ponte Far e dúas mestras do instituto nicrariense. O premio vai ser a publicación desta obra en formato libro.

"Alturas do Monte Pindo" describe en seis partes a ascensión ao macizo granítico carnotán mentras o autor vai evocando as súas lendas, describindo as rochas significativas e a costa que se abre aos pés da mole de granito rosa, "que medra asombrando a Fisterra" e "onde o home rende tributo aos seus maiores, a súa fala, co pais debaixo, a súa sombra, coma un ave deitada".

En recentes declaracións ao dixital A Nosa Costa, Rafael Lema explicou que a inspiración para a súa obra deuse ao pouco de saber da existencia deste certame que rematou por gañar, malia que levaba un tempo alonxado da poesía lembrou unha recente visita ao enclave natural, segundo dixo, "buscando as claves do que fomos e do que somos ollando a patria desde as alturas do mítico monte, a nosa montaña máxica".

A Asociación Monte Pindo Parque Natural quere felicitar a Rafael Lema por este éxito que se verá proximamente traducido no seu sétimo poemario editado, e tamén queremos aproveitar para agradecer o seu contributo a ampliar a base bibliográfica sobre este monte e tamén que brindara este libro á salvagarda do Monte Pindo e ao seu recoñecemento coa declaración de Parque Natural. De seguro coa súa axuda estamos un pasiño máis preto.

Voluntariado no Monte Pindo (V): Roteiro da Pedra Cabalgada

A Asociación Monte Pindo Parque Natural ten a ben anunciar que o vindeiro sábado 26 de xaneiro imos volver a coller as botas e o fouciño para visitar (e sobre todo adecentar) o roteiro á Pedra Cabalgada que o noso colectivo recuperou hai dous anos.

Nesta ocasión o esforzo do colectivo irá destinado a manter o camiño tan limpo e transitábel coma tras abrilo, retirar madeira caída en determinados puntos e tamén repasar o tramo final ao que daquela non puidemos dedicar demasiado tempo e quedou peor que o resto.

Participa e axúdanos a seguir revivindo a memoria deste monte de todos.

PROGRAMA

09:30h. Saída desde a Praza da Solaina

Durante o roteiro iremos limpando o camiño e despois xantaremos na Pedra Cabalgada.

Despois do xantar desenvolveremos diversas actividades de lecer, antes de comezar a descender.

Os asistentes deberán traer:

• Fouciño (ou outro enser para o desbroce) e luvas de protección.
• Mochila con cando menos xantar e bebida se se vai quedar a xantar.
• Calzado cómodo e roupa acaída ás condicións meteorolóxicas do día.

Confirma a túa asistencia en Facebook, escribindo a info@montepindo.org ou chamando ao 651 376 769.